Autorka reportaży „Zakonnice odchodzą po cichu”, „Dzieci księży. Nasza wspólna tajemnica” i „Irlandia wstaje z kolan”. Jej książki doceniane są za bezkompromisowe ujawnianie prawdy i za empatię, z jaką pisze o swoich bohaterkach i bohaterach. Lubi kontakt z czytelnikami i czytelniczkami, można do niej napisać przez stronę: martaabramowicz.pl.

Fot. Jakub Szafrański

Reżyser teatralny, który opracował własną metodę pracy nazwaną Aktorską Metodę Brala. Prezes Stowarzyszenia Kultury Teatralnej Pieśń Kozła, współzałożyciel i dyrektor artystyczny Teatru Pieśń Kozła, dyrektor artystyczny Brave Festival – Przeciw wpędzeniom z kultury, Brave Kids i Brave Together; dyrektor projektu „Zasadźmy sobie las”, prezes Fundacji Bral. Od lat 90. działa na rzecz organizacji charytatywnej ROKPA International. W 2013 roku powołał własną szkołę teatralną w Londynie – Bral School of Acting.

Studiował literaturę, psychologię i wiedzę o teatrze. Od 1987 do 1992 współpracował z Akademią Praktyk Teatralnych Gardzienice. W latach 2010-2012 był dyrektorem artystycznym Teatru Studio w Warszawie.

Bral został wielokrotnie nagrodzony za wybitne osiągnięcia artystyczne. Na liście odznaczeń i nagród są między innymi Zasłużony dla Kultury Narodowej, Scotsman Fringe First 2004 oraz Herald Angel 2004 (za przedstawienie „Kroniki – obyczaj lamentacyjny”). W 2009 jego teatr był nominowany do Europejskiej Nagrody Teatralnej w kategorii Nowe Rzeczywistości Teatralne. Podczas Fringe Festival 2012 w Edynburgu, przedstawienie „Pieśni Leara” w reżyserii Brala zostało nagrodzone Fringe First, to najstarsza i najbardziej prestiżowa nagroda festiwalu. Nagroda ta wręczana jest co roku najbardziej innowacyjnym projektom festiwalu przez gazetę „The Scotsman”. Ponadto „Pieśni Leara” dostało nagrodę Herald Archangel oraz nagrodę specjalną w ramach Musical Theatre Matters Awards podczas tej samej edycji festiwalu. Przedstawienie zajęło pierwsze miejsce w ranking przygotowanym przez „The List” spośród wszystkich spektakli teatralnych zaprezentowanych w Edynburgu. Przedstawienia zostało również nominowane do Total Theatre Award.

Działalność edukacyjna jest również bardzo ważnym aspektem działalności zawodowej Brala. Wraz z zespołem Teatru Pieśń Kozła, stworzył unikatową metodę szkolenia aktorskiego, zwaną Aktorską Metodą Brala. Technika ta zainspirowała wielu artystów. Jego działalność edukacyjna oraz coroczne warsztaty przyciągają aktorów i reżyserów z całego świata. W Wielkiej Brytanii, siedem z piętnastu szkół teatralnych zawierało elementy Aktorskiej Metody Koordynacji w swoich programach. Bral ma na swoim koncie organizację wielu warsztatów na całym świecie. Do 2012 roku uczył technikę dramy w ramach programu studiów magisterskich aktorskich prowadzonego przez Teatr Pieśń Kozła we współpracy z Manchester Metropolitan University. Od 2013 roku działalność edukacyjna prowadzona jest we współpracy z Bral School of Acting w Londynie.

Absolwentka filologii klasycznej na Uniwersytecie Warszawskim i reżyserii na Akademii Teatralnej im. Aleksandra Zelwerowicza w Warszawie. Doświadcza Boga poprzez obcowanie ze sztuką i przyrodą. Wierzy, że jedyne piekło, jakie istnieje, jest na Ziemi. Kocha psy. W 2014 roku zdiagnozowano u niej SM. Z konieczności jest zwolenniczką slow life. Jak może, to spaceruje, jak nie może, to leży. Nie rozumie dlaczego ani w teatrze, ani w operze nie ma leżanek do regeneracji sił w antrakcie spektaklu.

Fot. Agnieszka Dudziak

Dyrektor Festiwalu Nowe Epifanie oraz dyrektor naczelny Teatru im. Stefana Jaracza w Olsztynie. Wcześniej zastępca dyrektora Teatru im. Jana Kochanowskiego w Opolu. Studiował w Warszawie wiedzę o teatrze w Akademii Teatralnej i filozofię na Uniwersytecie Warszawskim. Jako dramaturg w Teatrze Studio w Warszawie współpracował z reżyserem Michałem Zadarą przy spektaklu „Każdy/a. Sztuka Moralna” (2008), a z Krzysztofem Skoniecznym współreżyserował „Jesteś Bogiem. Paktofonika” (2012). Pracował też z Natalią Korczakowską w Teatrze Dramatycznym w Wałbrzychu nad przedstawieniem „Dynastia sclerosis multiplex” (2010) i w Teatrze Wielkim Operze Narodowej nad operą „Jakob Lenz” Wolfganga Rihma (2011). Z Agnieszką Błońską zrealizował w Instytucie Teatralnym spektakl „Grubasy” (2011) i w Teatrze Ochoty „Fale” Virginii Woolf (2013). Dramaturg i współtwórca scenariusza spektaklu „Śmierć Jana Pawła II” w reż. Jakuba Skrzywanka.

ur. 1966, ksiądz diecezji zielonogórsko-gorzowskiej. Dr hab. teologii, profesor Uniwersytetu Szczecińskiego, przewodniczący Rady Instytutu Nauk Teologicznych US, członek Komitetu Nauk Teologicznych Polskiej Akademii Nauk. Publicysta. Członek redakcji kwartalnika „Więź” i Rady Naukowej Laboratorium „Więzi”. Stały współpracownik „Tygodnika Powszechnego”. Laureat Nagrody Dziennikarskiej „Ślad” im. bp. Jana Chrapka w roku 2018. Autor wielu książek, m.in. wydanych w Bibliotece „Więzi”: „Ocalić Boga. Szkice z teologii sekularyzacji”; „Copyright na Jezusa. Język, znak, rytuał między wiarą a niewiarą”; „Bluźnierstwo. Między grzechem a przestępstwem”; „Emaus. Tajemnice dnia ósmego”, „Kościół na rynku. Eseje pastoralne”. Ostatnio wydał: „Syn marnotrawny. Biografia ocalenia” i „Kościół, który wyznaję”. Mieszka w Zielonej Górze.

Zespół powstał w 2006 roku w Warszawie w grupie przyjaciół, miłośników muzyki tradycyjnej. Repertuar grupy stanowią tradycyjne wiejskie pieśni – obrzędowe, liryczne, religijne – z różnych regionów Ukrainy oraz Podlasia. W swoich interpretacjach śpiewaczki starają się zachować oryginalne dialekty oraz charakter i sposób wykonania. Dziczka regularnie daje koncerty w Polsce i za granicą, bierze udział w festiwalach, projektach teatralnych, radiowych i filmowych. Zespół zagrał m.in. w filmie Wojtka Smarzowskiego „Wołyń”, wykonując w nim również ukraińską muzykę wokalną. Dotychczasowy dorobek fonograficzny grupy to trzy płyty CD: „Tradycyjne pieśni z Ukrainy” (2009), „Kolędy z Podlasia” (2012) oraz „Pąć” (2021). Album „Pąć” znalazł się w finale Konkursu na Folkowy Fonogram Roku towarzyszącego Festiwalowi Folkowemu Polskiego Radia „Nowa Tradycja”.
Liderką i założycielką Dziczki jest Tetiana Sopiłka, ukraińska wokalistka, etnomuzykolożka, pedagożka, absolwentka i wieloletnia pracowniczka naukowa Akademii Muzycznej im. Piotra Czajkowskiego w Kijowie, członkini powstałego w 1979 roku legendarnego ukraińskiego zespołu Drevo, skupiającego wykonawców i badaczy muzyki tradycyjnej, uczestniczka wielu międzynarodowych projektów muzyki tradycyjnej, a także współczesnej (w Polsce koncertowała m.in. z grupą Voo Voo).

Założycielka Instytutu Dobrej Śmierci. Zajmuje się edukacją w obszarze śmierci i żałoby. Wspiera osoby na ostatnim etapie życia, osoby w żałobie oraz tych, którzy im towarzyszą poprzez konsultacje indywidualne, szkolenia i warsztaty. Ważną rolę w jej pracy odgrywają rytuały. Jako celebrantka/mistrzyni ceremonii tworzy i prowadzi osobiste rytuały pożegnania i humanistyczne ceremonie pogrzebowe. Szkoliła się w Heidelbergu w Instytucie Duszpasterstwa Klinicznego (Institut für Klinische Seelsorgeausbildung) i jest profesjonalną towarzyszką w żałobie certyfikowaną przez Federalne Stowarzyszenie Towarzyszenia w Żałobie w Niemczech (Bundesverband Trauerbegleitung e.V.). Jako doula umierania i certyfikowana instruktorka międzynarodowej inicjatywy Kursów Ostatniej Pomocy (Letzte Hilfe) zajmuje się edukacją o procesie umierania i wspiera rodziny, które opiekują się bliską osobą na ostatnim etapie życia.

anjafranczak.com
instagram.com/anja.franczak
instytutdobrejsmierci.pl

Fot. Szymon Rogiński

Zespół wokalny posługujący się tradycyjnym idiomem śpiewu sakralnego. Grupa wykonuje historyczne śpiewy polskie i łacińskie, stosując improwizowaną polifonię zaadaptowaną przez Bartosza Izbickiego. Kreując nową przestrzeń muzyczną wokół dawnego repertuaru Jerycho urzeczywistnia wizję żywej tradycji polskiego śpiewu praktykowanego do XIX wieku.
Zespół zadebiutował w 2014 roku i od tej pory aktywnie uczestniczy w życiu muzycznym, przygotowując liczne projekty, nagrywając płyty i koncertując w kraju za granicą (Czechy, Węgry, Litwa, Austria, Irlandia).
Liderem i założycielem jest Bartosz Izbicki – muzykolog i organista, uczeń ks. prof. Jerzego Pikulika i Marcela Pérèsa. Od ponad 25 lat zajmuje się polską tradycją chorału, monodii liturgicznej i sakralnego śpiewu ludowego. Od 2002 roku pracuje jako organista w Bazylice św. Jana Chrzciciela w Brochowie (miejsce chrztu Fryderyka Chopina).

Krytyk teatralny, kulturoznawca. Absolwent Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu i Akademii Teatralnej im. Aleksandra Zelwerowicza w Warszawie, gdzie aktualnie pracuje. Jeden z redaktorów książki „Kilka słów o Konradzie Swinarskim” (Warszawa 2021). Publikuje w „Teatrze”, „Didaskaliach”, „Notatniku Teatralnym”, „Performerze” i „Dialogu”. Był członkiem Komisji Artystycznej 26. Ogólnopolskiego Konkursu na Wystawienie Polskiej Sztuki Współczesnej.

Fot. Wojciech Szabelski

Dziennikarka, reporterka. Laureatka drugiej nagrody European Press Prize 2022 za materiał o kryzysie samobójczym wśród lekarzy weterynarii. Publikowała m.in. w „Gazecie Wyborczej”, „Newsweeku”, „Tygodniku Powszechnym” oraz miesięczniku „Pismo”. Laureatka Grand Prix Festiwalu Wrażliwego w Gdyni oraz zdobywczyni stypendium dziennikarskiego im. Mileny Jesenskiej przyznawanego przez Instytut Nauk o Człowieku w Wiedniu. W 2021 roku nominowana do nagrody Grand Press w kategorii reportaż prasowy/internetowy. Autorka książki „Choroba idzie ze mną. O psychiatrii poza szpitalem”.

Reżyserka teatralna, pedagożka teatru, absolwentka kierunku reżyseria Akademii Teatralnej w Warszawie. Reżyserka spektakli „Żyjemy w najlepszym z możliwych światów” i „Anonim” w Teatrze Soho w Warszawie, „Czarownice” w Teatrze Układ Formalny we Wrocławiu, „Długi” w Teatrze Żydowskim w Warszawie i „Co gryzie Gilberta Grape’a” w Teatrze Powszechnym w Warszawie, a także filmu krótkometrażowego „Babcia Wandzia”. Prowadzi warsztaty dla młodzieży i dorosłych z zakresu teatru zaangażowanego i performatyki.

Fot. Helena Ganjalyan

Lekarka hospicyjna związana z Fundacją Hospicjum Onkologiczne w podwarszawskich Bramkach, specjalistka chorób wewnętrznych oraz hematologii. Członkini Instytutu Dobrej Śmierci. Inicjatorka cyklu konferencji „Empatia a umieranie i śmierć” współorganizowanych z Okręgową Izbą Lekarską w Warszawie.

Dramatopisarz i reżyser, absolwent krakowskiej Akademii Sztuk Teatralnych na kierunku dramaturgia. Jest autorem kilkudziesięciu, bardzo różnorodnych, sztuk, wystawianych oraz wydanych w sześciu tomach. Laureatem Gdyńskiej Nagrody Dramaturgicznej (za „Smutki tropików”) i finalistą kilku edycji tej nagrody, a także laureatem (wyróżnienie indywidualne za tekst „Mój niepokój ma przy sobie broń”) i finalistą Ogólnopolskiego Konkursu na Wystawienie Polskiej Sztuki Współczesnej. Jego dramaty inscenizowali m.in. Ewa Rysová i Paweł Świątek, jako dramaturg współpracował m.in. z tym drugim, choćby adaptując ze świetnym efektem „Pawia królowej” Doroty Masłowskiej (Stary Teatr w Krakowie, 2012 r.), czy z Bartoszem Szydłowskim przy adaptacji „Śniegu” według Orhana Pamuka (2021 r.). Dla walczącego z afazją po udarze Krzysztofa Globisza napisał baśniowy dramat „Wieloryb The Globe”, wystawiony w Łaźni Nowej w Krakowie i Teatrze Starym w Lublinie w 2016 r. przez Evę Rysovą. W 2020 r. w Łaźni wyreżyserował swoją sztukę „Lem vs P. K. Dick”, z Tomaszem Schuchardtem i Janem Jurkowskim w rolach tuzów literatury science fiction z dwóch stron żelaznej kurtyny, prowadzących rozmowy telefoniczne.

Dwa lata temu zadebiutował jako prozaik książką „Jak nie zabiłem swojego ojca i jak bardzo tego żałuję”, która odbiła się szerokim echem. Oparta na osobistym doświadczeniu towarzyszenia w umieraniu choremu na raka trzustki ojcu, łączy elementy dziennika, dramatu, reportażu i wywiadu. Jest kroniką umierania, ale też pełnym pasji oskarżeniem bezdusznego systemu opieki paliatywnej i hipokryzji Kościoła katolickiego i jego wyznawców, a także wezwaniem do debaty nad prawem do eutanazji (z dobitnym, zostającym w pamięci zdaniem: „Mój ojciec zasługiwał na to, by umrzeć jak pies. Bez zbędnego cierpienia”). A zarazem wzruszającą i zaskakująco zabawną historią rodzinną. Wyreżyserowany przez samego autora spektakl na jej podstawie (krakowska Łaźnia Nowa i kielecki Teatr im. Żeromskiego) jest dziełem nie tylko poruszającym, ale także świetnym od strony warsztatowej, nieoczywistym i przełamującym konwencje. Z porywającym aktorstwem, wieloznaczną scenografią i owacjami na stojąco po każdym pokazie.

Urodził się w 1983 r. w Kielcach i tam wychowywał, mieszka w Krakowie.

Nominowanych do Paszportu POLITYKI 2023 w kategorii teatr.

Za: „Polityka”, z 5 grudnia 2023

Fot. Klaudyna Schubert

Fotograf, filmowiec i malarz. Z pochodzenia Islandczyk, ukończył szkołę filmową w Kopenhadze. W 2017 roku zadebiutował w pełnym metrażu filmem „Zimowi bracia”, który spotkał się z gorącym przyjęciem na wielu festiwalach: w Locarno (m.in. nagroda dla najlepszego aktora), w Toronto, na Camerimage (najlepszy debiut operatorski) i na Nowych Horyzontach we Wrocławiu (nagroda FIPRESCI). Został też uznany za najlepszą duńską produkcję. Do realizacji „Białego, białego dnia” Pálmasona zainspirowała seria własnych fotografii „A White Day”. Najnowsza produkcja Pálmasona „Godland” znalazła się w sekcji Un Certain Regard podczas ostatniego festiwalu w Cannes.

Jeden z czołowych francuskich dokumentalistów. Urodził się w 1951 roku w Nancy. Studiował filozofię na Uniwersytecie w Grenoble. Karierę filmową rozpoczynał w latach 70., pracując jako asystent takich reżyserów, jak René Allio, Alain Tanner czy Claude Goretta. Samodzielną pracę zaczynał od krótkich metraży i filmów telewizyjnych. W 1990 roku premierę miał jego dokumentalny debiut „Miasto Luwr”. Kolejne dokumenty przyniosły mu międzynarodowe uznanie i szereg festiwalowych nagród. Głośno było zwłaszcza o „Być i mieć” (2002), za który uhonorowany został m.in. Europejską Nagrodą Filmową. Film zdobył też Cezara za najlepszy montaż. Kolejne produkcje potwierdzały jego ważną pozycję w europejskim dokumencie, czego dowodem Złoty Niedźwiedź, jakim Philibert nagrodzony został na ostatnim Berlinale za swój nowy film „Adamant”.

Reżyser teatralny, absolwent Wydziału Reżyserii Akademii Teatralnej im. Aleksandra Zelwerowicza w Warszawie, studiował też muzykologię na Uniwersytecie Warszawskim (2007–2012). Od 2020 roku studiuje także malarstwo w ASP w Katowicach. Był asystentem Michała Borczucha i Mai Kleczewskiej. Jest laureatem wielu prestiżowych nagród teatralnych, a jego spektakle wielokrotnie były zaliczane do grona najciekawszych wydarzeń teatralnych sezonu.
Reżyseruje w czołowych polskich teatrach, a jego spektakle są doceniane przez krytykę i publiczność za oryginalność, odwagę i konsekwencję w poszukiwaniu własnej drogi i języka teatralnego. Od sześciu lat Piaskowski stale współpracuje z dramaturgiem Hubertem Sulimą. W latach 2020 i 2021 duet Piaskowski-Sulima był także dwukrotnie nominowany do Paszportu Polityki w kategorii „teatr”.
W 2020 roku dokonał apostazji z Kościoła katolickiego.

Fot. Wojciech Sobolewski

Twórca teatralny, dramaturg, pedagog. Absolwent Wydziału Reżyserii Dramatu Akademii Sztuk Teatralnych im. Stanisława Wyspiańskiego w Krakowie.
Dwukrotnie nominowany wraz z Jędrzejem Piaskowskim do Paszportów Polityki w kategorii „teatr”. Laureat stypendium Nowego Teatru w Warszawie dla „wybitnie utalentowanych młodych artystów” oraz nagród na Opolskich Konfrontacjach Teatralnych „Klasyce Żywej” (za spektakl „Nad Niemnem”) czy na Festiwalu „Kontrapunkt” w Szczecinie (za spektakl „Jezus”).
Realizował spektakle m.in. w TR Warszawa, Narodowym Starym Teatrze w Krakowie, Teatrze im. Juliusza Osterwy w Lublinie czy Teatrze Zagłębia w Sosnowcu. W swoich pracach rozwija zainteresowanie nową sztuką ludową i twórczym potencjałem porażki. Jako pedagog Akademii Sztuk Teatralnych w Krakowie Filii we Wrocławiu prowadzi badania nad nowymi możliwościami i metodami edukacji teatralnej. Pochodzi z Bielawy w Górach Sowich, mieszka we Wrocławiu.

Śpiewak i instrumentalista, autor piosenek, kompozytor muzyki teatralnej i filmowej, producent i kurator muzyczny, reżyser i scenarzysta filmów dokumentalnych, dziennikarz radiowy i telewizyjny, popularyzator muzyki tradycyjnej.

Fot. Jacek Poremba